روتاتور کاف شانه چیست؟
روتاتور کاف شانه مجموعه‌ای پیچیده از چهار عضله و تاندون است که در اطراف مفصل شانه قرار گرفته‌اند. این ساختار نه تنها سر استخوان بازو را در داخل کاسه مفصل شانه تثبیت می‌کند، بلکه به حرکات ظریف و چرخشی بازو نیز کمک می‌کند. تاندون‌های روتاتور کاف مانند طناب‌های محکمی عمل می‌کنند که اجازه می‌دهند بازو به‌راحتی و با کنترل بالا حرکت کند. به دلیل نقش حیاتی این عضلات و تاندون‌ها،پارگی روتاتور کاف در شانه می‌تواند عملکرد شانه را به‌شدت تحت تأثیر قرار دهد و زندگی روزمره فرد را مختل کند.در مقاله آشنایی با 11 علائم پارگی تاندون شانه , تمام علائم پارگی تاندون شانه را برای شما شرح داده ایم.
بیشتر بخوانید: فیلم آرتروسکوپی شانه
پارگی روتاتور کاف در شانه یعنی چه؟
پارگی روتاتور کاف در شانه به آسیب ساختاری یکی یا چند تاندون از چهار عضله اصلی تشکیل‌دهنده این کاف (سوپرااسپیناتوس، اینفرااسپیناتوس، ساب‌اسکاپولاریس و ترس مینور) اطلاق می‌شود.
این تاندون‌ها وظیفه اصلی در دینامیک و تثبیت مفصل گلنوهومرال (مفصل اصلی شانه) دارند. پارگی ممکن است به‌صورت ناقص (Partial Thickness Tear) باشد که در آن بخشی از ضخامت تاندون درگیر شده، یا به‌صورت کامل (Full Thickness Tear) که در آن تاندون به‌طور کامل از محل اتصال خود روی فاست بزرگ (Greater Tuberosity) جدا می‌شود.
اختلال در یک یا چند بخش از این واحد عضلانی-تاندونی منجر به بی‌ثباتی عملکردی مفصل شانه، کاهش دامنه حرکتی، درد مکانیکی و ضعف عضلانی می‌شود. در موارد شدید، بیمار حتی در انجام فعالیت‌های ساده روزمره مثل بالا بردن بازو یا لباس پوشیدن دچار اختلال خواهد شد.
بیشتر بخوانید : یخ زدگی شانه چیست؟
علائم اولیه پارگی روتاتور کاف در شانه
علائم اولیه پارگی روتاتور کاف در شانه معمولاً شامل درد موضعی در ناحیه شانه است که هنگام حرکت دست، مخصوصاً بالا بردن بازو، شدت می‌یابد. همچنین، ممکن است ضعف خفیفی در حرکت شانه احساس شود که در مراحل اولیه مشکل چندانی در فعالیت‌های روزمره ایجاد نمی‌کند. برای مشاهده و آشنایی با علائم کامل‌تر و جزئی‌تر پارگی روتاتور کاف در شانه، می‌توانید به مقاله «علائم پارگی روتاتور کاف در شانه» مراجعه کنید.
5 تا از علل های شایع و مهم پارگی روتاتور کاف در شانه
-
پیری و فرسودگی تدریجی
با گذشت زمان، تاندون‌های روتاتور کاف خاصیت ارتجاعی و مقاومت خود را از دست می‌دهند و این روند طبیعی باعث می‌شود تاندون شانه بیشتر در معرض پارگی قرار بگیرد،این اتفاق می تواند حتی بدون هیچگونه آسیب واضحی رخ دهد. -
فشارهای مکرر ناشی از فعالیت های سنگین مانند والیبال یا بسکتبال
فعالیت‌های تکراری و سنگین مانند کارهای ساختمانی که نیازمند بلند کردن مداوم اجسام سنگین یا بالا بردن بازو برای مدت طولانی است، فشار مداومی را روی تاندون‌های روتاتور کاف وارد می‌کند. همچنین ورزش‌های پرتابی مثل والیبال، بیسبال یا شنا که در آن‌ها بازو بارها و بارها با شدت حرکت می‌کند، باعث خستگی و ساییدگی تدریجی این تاندون‌ها می‌شوند. این فشارهای مکرر به مرور زمان باعث ایجاد پارگیهای ریز و کوچک در تاندون می‌شوند که اگر نادیده گرفته شوند، میتوانند به پارگیهای بزرگ‌تر و دردناک‌تر منجر شوند. به همین دلیل، افرادی که به طور مکرر و طولانی این حرکات را انجام می‌دهند، باید بیشتر مراقب سلامت شانه خود باشند و در صورت بروز درد یا محدودیت حرکتی به پزشک مراجعه کنند. -
ضربه ناگهانی و سنگین به شانه
فتادن ناگهانی روی زمین یا برخورد مستقیم یک جسم سخت به شانه می‌تواند باعث آسیب شدید به تاندون‌های روتاتور کاف شود. این ضربه‌ها معمولاً موجب پارگی ناگهانی و شدید تاندون‌ها می‌شوند که ممکن است عملکرد شانه را به طور قابل توجهی مختل کنند. در چنین شرایطی، درد شدید، تورم و محدودیت حرکتی ظاهر می‌شود و نیاز به بررسی و درمان فوری پزشکی دارد تا از بروز عوارض جدی‌تر جلوگیری شود. -
التهاب مزمن در شانه
التهاب طولانی‌مدت تاندون‌ها معمولاً به دلیل فشار مکرر، استفاده بیش از حد یا آسیب‌های کوچک و مکرر ایجاد می‌شود. وقتی تاندون‌ها بیش از حد تحت فشار قرار می‌گیرند، بدن واکنش التهابی نشان میدهد تا بافت آسیب‌دیده را ترمیم کند، اما اگر این فشارها ادامه داشته باشد، التهاب به حالت مزمن تبدیل می‌شود. همچنین، عوامل دیگری مثل مشکلات بیومکانیکی شانه، ضعف عضلات اطراف، یا بیماری‌های مزمن مانند دیابت و روماتیسم میتوانند التهاب تاندون‌ها را تشدید کنند. این التهاب مزمن باعث ضعیف شدن و فرسایش بافت تاندون می‌شود و به مرور زمان احتمال پارگی آن را افزایش میدهد، حتی بدون اینکه ضربه مستقیمی به شانه وارد شود. -
عفونت تاندون‌های شانه عارضه ای نادر اما جدی
عفونت تاندون‌ها معمولاً در نتیجه ورود باکتری‌ها یا میکروب‌ها از طریق زخم‌های باز، جراحی‌های قبلی یا تزریقهای ناصحیح به بافت ایجاد می‌شود. همچنین افرادی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند یا بیماری‌های مزمن مثل دیابت دارند، بیشتر در معرض ابتلا به این نوع عفونت‌ها قرار می‌گیرند. اگر عفونت به موقع درمان نشود، بافت تاندون تخریب شده و التهاب شدید ایجاد می‌کند که می‌تواند منجر به پارگی و ناتوانی طولانی‌مدت شانه شود.
تشخیص پارگی روتاتور کاف در شانه
برای تشخیص دقیق پارگی روتاتور کاف در شانه، پزشک ابتدا با معاینه فیزیکی وضعیت حرکت و قدرت عضلات را ارزیابی می‌کند. در مرحله بعدی، تصویربرداری از شانه، به‌ویژه MRI، نقش کلیدی دارد. MRI می‌تواند جزئیات دقیق‌تری از میزان پارگی، محل دقیق آن و وضعیت عضلات اطراف ارائه دهد.
سونوگرافی نیز به‌عنوان یک روش غیرتهاجمی می‌تواند در تشخیص اولیه کمک‌کننده باشد، ولی دقت MRI بالاتر است. در برخی موارد، تصویربرداری با اشعه ایکس انجام می‌شود تا سایر مشکلات استخوانی بررسی شوند. انتخاب روش‌های تصویربرداری بستگی به شرایط بیمار و شدت علائم دارد.شما می توانید در مقاله آشنایی با تست های شانه جهت آسیب شانه,با تمامی تست های تشخیصی شانه آشنا شوید.
اهمیت درمان به موقع پارگی روتاتور کاف در شانه
پارگی روتاتور کاف در شانه اگر به‌موقع درمان نشود، می‌تواند به عوارض جدی مانند ضعف ماندگار عضلات، محدودیت دائمی در حرکات بازو و حتی تخریب بیشتر مفصل شانه منجر شود. در این وضعیت، کیفیت زندگی فرد به شدت کاهش می‌یابد و ممکن است انجام ساده‌ترین کارهای روزمره مانند شانه کردن مو یا پوشیدن لباس با درد و دشواری همراه شود.
درمان به موقع می‌تواند از پیشرفت آسیب جلوگیری کند و در بسیاری از موارد با روش‌های غیرجراحی نیز بهبودی قابل توجهی حاصل شود. همچنین، برخی بیماران نیازمند جراحی ارتوپدی که به وسیله تجهیزات ارتوپدی پیشرفته انجام می شود ؛ برای ترمیم کامل تاندون هستند که بسته به نوع و میزان پارگی تصمیم‌گیری می‌شود. به طور کلی، تشخیص و شروع درمان زودهنگام بهترین راه برای حفظ سلامت و عملکرد طبیعی شانه است.
