کاربرد بالشت ویترکتومی و علت لزوم استفاده از آن پس از جراحی ویترکتومی
عمل شبکیه چشم به دلیل اختلالات مختلف در این قسمت حساس و حیاتی چشم رخ میدهد. مشکلات حاد شبکیه چشم ممکن است به دلایل مختلف رخ بدهند. از این میان ضربه به سر یا چشم، افزایش سن، دیابت و مشکلات چشمی ازجمله نزدیکبینی، عفونتهای چشمی از شایعترین عوامل میباشند.
این عوامل ممکن است باعث ایجاد اختلال جدی یا پارگی در ماکولا (macular hole) (مهمترین قسمت شبکیه) یا جابجایی شبکیه شوند. ترمیم پارگی در این قسمت علاوه بر عمل جراحی دقیق به مراقبتهای مناسب بعد از عمل جراحی هست.
به عبارت دیگر، یکی از موارد مهم در موفقیت عمل شبکیه چشم مراقبتهای پس از عمل جراحی میباشد. شخص باید به حالت خوابیده به شکم بخوابد یا روی صندلی نشسته و سر را پایین روی میز نگه دارد. در این حالت فشار واردشده به چشم به حداقل کاهش مییابد و از بروز خطرات بعدی ازجمله آبمروارید و آبسیاه جلوگیری میشود.
طی عملترمیم شبکیه یا ویترکتومی (Vitrectomy) برای ترمیم سوراخ ماکولا یا چسباندن شبکیه به محل اصلی خودش (در صورت جابجایی شبکیه)، مایع زجاجیه از درون چشم خارج شده و با حبابهای گاز یا روغنها از جمله روغن سیلیکون جایگزین میشود. این مواد با اعمال فشار بر روی شبکیه باعث میشوند شبکیه مجدد در سر جای خود قرار بگیرد. باگذشت زمان پس از جایگذاری صحیح شبکیه، گازها و حبابها بهمرور جذب بدن شده و با مایع طبیعی زجاجیه جایگزین میشوند .
بنابراین در طی این مدت این مواد مصنوعی تزریقشده به چشم باید امکان اعمال فشار مناسب روی شبکیه را داشته باشند که برای حصول این امر، به بیماران توصیه میشود که پس از عمل جراحی ویترکتومی روی شکم (حالت پرون) بخوابند و حتی حین راه رفتن، غذا خوردن و نشستن باید سر خود را پایین نگه بدارند. در غیر این صورت شبکیه در جای خود نمیچسبد و یا سوراخ ماکولا بسته نمیشود.
پایین نگهداشتن سر و نداشتن هیچگونه تماسی با سطح بالشت و یا میز پس از عمل جراحی ویترکتومی علاوه بر تسریع در روند بهبودی و موفقیتآمیز بودن عمل جراحی، به کاهش درد نیز کمک میکند، درحالی که این امر بسیار ضروری است، طولانیمدت در این حالت بودن باعث خستگی گردن بیمار و پس از مدتی از نگهداشتن بدن در این حالت ثابت سر باز میزنند و تمامی زحمات و هزینههای صرف شده برای بهبود از بین میرود.
لازم به ذکر است بالشتهای عادی و معمولی بههیچعنوان مناسب استفاده برای بعد از عمل شبکیه نبوده زیرا تماس صورت با سطح بالشت باعث ایجاد فشار نامناسب بر روی چشم شده و علاوه بر این موضوع در هنگام فعالیتهایی بهمانند غذا خوردن به دلیل نبود بستری مناسب جهت نگهداری سر رو به پایین و همزمان غذا خوردن، بیماران سهلانگاری کرده و سر را در حالت
نامناسبی نگه میدارند که خود موجب مشکلات دیگر برای بیمار همچون آبسیاه خواهد بود و نهتنها از اثربخشی عمل جراحی کاسته بلکه باعث ضرر مالی برای بیمار و هدر رفت زحمات جراح نیز خواهد شد.
آنهوما با ایده یک محصول کارآمد که قابلاستفاده توسط بیماران بعد از عمل جراحی شبکیه (ویترکتومی) میباشد و اثربخشی عمل را افزایش میدهد، درصدد رفع مشکل بیماران برای مراقبت بعد از عمل برآمده ست.
در عمل ویترکومی شبکیه قسمتهایی از زجاجیه برداشته میشود که با توجه به وضعیت بیمار میتواند متفاوت باشد و معمولاً بافتهای آسیبدیده و یا عفونتهای ایجادشده در چشم خارج و همچنین مقداری گاز یا هوا وارد چشم کرده تا شبکیه در محل مناسب خود باقی بماند و سایر بافتهای چشم ترمیم شود. به این صورت که چشم و سر باید رو به پایین و دمر قرار گیرد تا گاز واردشده، در تماس با قسمت شبکیه بوده و به بهبود آن کمک کند.
ازاینرو بعد از عمل نیاز به مراقبتهایی است تا حباب گازهای واردشده به چشم خارج نشود و آسیب دوبارهای به چشم نرسد. پس باید بیمار در موقعیت نسبتاً ثابتی قرار بگیرد همچنین نباید هیچگونه تماسی با سطح داشته باشد تا فشار مضاعف بر شبکیه وارد شود.
پس باید تا زمانترمیم لایههای زجاجیه و شبکیه که حدوداً 2 تا 3 هفته است، سر به حالت پرون باشد و برای این منظور باید از پوزیشنی استفاده شود که این شرایط را فراهم کند و همچنین از سطح زمین نیز فاصله داشته باشد تا از ورود گردوغبار و هرگونه فشار یا ضربه احتمالی جلوگیری کند. پس بهتر است که دورتادور سر را پوشش بدهد.
ازاینرو به بالشتک U شکلی میرسیم که باوجود یکپایه فلزی قابل تنظیم ارتفاع که میتوان بر روی هر سطح صافی قرارداد تمامی شرایط موردنیاز را فراهم میکند. به این صورت که پیشانی و چانه فرد در راحتترین حالت در تماس با بالشتک بوده و با قرار گرفتن اجزای اصلی صورت در محفظه خالی بالشت فضایی کاملاً امن برای چشمها ایجاد میشود، چشم با هیچگونه سطحی در تماس نیست درنتیجه فشاری نیز به چشم وارد نمیشود، همچنین فضای خالی موجود و ارتفاع قابل تنظیم توسط پایه فلزی با سطح میز امکان غذا خوردن را در همان حالت دمر (prone) را به فرد میدهد.
بالش ویترکتومی با پایه فلزی
همانطور که بالاتر گفته شد بالشت ویترکتومی تشکیلشده از یکپایه فلزی و بالشت U شکلِ ساخته شده از فوم مدیکال است که توسط پیچ تنظیم ارتفاع، میتوان بسته به موقعیت ارتفاع بالشت را متناسب با نوع فعالیت فرد (خوابیدن، غذا خوردن، مطالعه، کار کردن با تلفن همراه و…) تنظیم نمود.
علاوه بر نمونه پیشتر ذکر شده طراحان ما سبک دیگری از بالشت های ویترکتومی ( بالشت ویترکتومی کمان) را ارائه کرده اند که فاقد استند فلزی بوده و گزینه مناسب تری جهت خواب و استراحت است.