زخم بستر چیست؟
ممکن است زخم های بستر را با نام زخم های فشاری نیز بشناسید. زخم بستر زمانی اتفاق می افتد که شما برای مدت طولانی در یک وضعیت دراز بکشید یا در یک وضعیت بنشینید و وزن بدن شما در برابر سطح تخت یا صندلی باعث قطع جریان خون می شود. اگر روی تخت خواب بستری هستید یا روی ویلچر هستید، ممکن است دچار زخم بستر شوید.
پزشک شما ممکن است در مورد “مرحله“ زخم بستر شما صحبت کند. مراحل زخم بستر بر اساس عمق زخم ها است که می تواند بر نحوه درمان آنها تأثیر بگذارد. این بیماری اگر زود تشخیص داده شود، احتمال خوبی وجود دارد که این زخم ها طی چند روز، بدون دردسر یا درد کمی بهبود پیدا کنند. بدون درمان، آنها می توانند بدتر شوند.
علت های زخم بستر
زخم بستر زمانی ایجاد می شوند که پوست شما برای مدت طولانی روی یک سطح (مانند تشک یا بالشتک) فشار داده شود. این باعث می شود جریان خون به آن ناحیه از پوست نرسد. در نتیجه سلول های پوست شروع به مردن می کنند و ناحیه حساس می شود. زخم بستر می توانند در عرض چند روز یا حتی چند ساعت ظاهر شوند.
چند چیز باعث ایجاد زخم بستر می شود
- فشار: حتی اگر به نظر نمیرسد که وزن زیادی بر روی قسمت خاصی از بدن وارد میکنید، با گذشت زمان، این نیرو اضافه میشود. فشار پوست شما را فشرده می کند و جریان خون را در آن ناحیه سخت می کند. بدون جریان خون مناسب، پوست شما نمی تواند اکسیژن یا مواد مغذی کافی دریافت کند. این باعث ضعیف شدن پوست و مرگ سلول ها می شود.
- مالش دادن: مالش، حتی از روی پتو یا لباس، می تواند به پوست حساس آسیب برساند. اگر پوست در اثر تعریق مرطوب باشد، این امر می تواند مضر باشد.
- کشیده شدن پوست: وقتی دو سطح روی هم می لغزند، می تواند باعث کشیده شدن یا کشیدگی پوست شما شود. به عنوان مثال، ممکن است از یک تخت بلند شده به پایین سر بخورید و پوست دنبالچه خود را زخم کنید.
نواحی شایع زخم بستر
زخم بستر معمولاً در قسمتهای استخوانی بدن شما شکل میگیرند، مانند پوستی که ستون فقرات و دنبالچه شما را میپوشاند. این مکان ها چربی یا لایه عضلانی زیادی ندارند. مکان هایی که زخم بستر در آن رخ می دهد به موقعیت شما بستگی دارد.
اگر بیشتر وقت خود را در رختخواب می گذرانید، به احتمال زیاد آنها را در نواحی زیر پیدا خواهید کرد:
- سر (جایی که روی بالش قرار دارد)
- تیغه های شانه
- باسن
- دنبالچه و باسن
- پشت زانو
- مچ پا
- پاشنه
- ترقوه
- ستون فقرات
- دستها یا پاها
همچنین میتوانید از تجهیزاتی که برای مدت طولانی روی پوست شما فشار میآورند، دچار زخمهای فشاری شوید. برای مثال، پوشیدن ماسک اکسیژن میتواند منجر به زخمهای بستر روی بینی، گوشها یا پشت سر شما شود. دستگاه های دهانی (مانند دندان مصنوعی نامناسب) می توانند باعث ایجاد زخم در دهان شما شوند.
زخم بستر در چه قسمت هایی از بدن رخ می دهند
عوامل خطر زخم بستر
برخی از افراد بیشتر از دیگران به زخم بستر مبتلا می شوند. مواردی که می توانند خطر ابتلا به زخم بستر را افزایش دهند عبارتند از:
- بی حرکتی: این زمانی است که شما در حرکت مشکل دارید. ممکن است زمان زیادی را در موقعیتی بگذرانید که به قسمت خاصی از بدن فشار وارد کند.
- بی اختیاری: این زمانی است که نمی توانید مثانه یا روده خود را کنترل کنید. رطوبت ناشی از ادرار و مدفوع می تواند پوست شما را تحریک کند، به خصوص اگر نتوانید فوراً آن را تمیز کنید.
- تغذیه و هیدراتاسیون ضعیف. پوست شما (و بقیه بدن شما) به یک رژیم غذایی سالم با مواد مغذی و آب فراوان نیاز دارد. بدون اینها، ضعیف و شکننده خواهد شد.
- نداشتن احساس فیزیکی. درد، ناراحتی و سایر احساسات به بدن شما می گویند که زمان تغییر موقعیت است. برخی از بیماریها، مانند آسیبهای نخاعی، میتوانند توانایی شما برای احساس کردن را کاهش دهند. در نتیجه، ممکن است متوجه نباشید که چه زمانی فشار روی یک قسمت خاص از بدن ایجاد می شود.
- مشکلات جریان خون. برخی از شرایط، مانند دیابت و بیماری های عروقی، جریان خون را در سراسر بدن دشوار می کند. این خطر این را افزایش می دهد که موقعیت های خاص ممکن است جریان خون شما را قطع کند و باعث ایجاد زخم بستر شود.
- پوست نازک یا ضعیف شده. استفاده از گچ یا پروتز می تواند باعث ضعیف شدن پوست شما شود. این باعث می شود پوست شما در برابر فشار و تحریک آسیب پذیرتر شود.
چه شرایطی خطر ابتلا به زخم بستر را افزایش می دهد؟
برخی بیماری ها حرکت یا بلند شدن از رختخواب را سخت می کنند. آنها ممکن است باعث بی حرکتی، مشکلات جریان خون و سایر مواردی شوند که خطر ابتلا به زخم بستر را افزایش می دهد. این شرایط عبارتند از:
- سرطان
- فلج مغزی
- کما
- زوال عقل
- دیابت
- نارسایی قلبی
- نارسایی کلیه
- سوء تغذیه
- فلج
- آسیب نخاعی
- مشکلات عروقی
مراحل و علائم زخم بستر
زخم بستر چهار مرحله از خفیف تا شدید دارد:
مرحله اول زخم بستر
این خفیف ترین مرحله است. زخم بستر فقط لایه بالایی پوست شما را تحت تاثیر قرار می دهد.
علائم مرحله اول درد، سوزش یا خارش علائم شایع هستند. همچنین ممکن است این لکه با پوست اطراف متفاوت باشد: سفت تر یا نرم تر، گرم تر یا خنک تر.
ممکن است متوجه یک ناحیه قرمز روی پوست خود شوید. اگر پوست تیرهتری دارید، ممکن است ناحیه تغییر رنگداده سختتر دیده شود. وقتی روی آن فشار میدهید یا حتی 10 تا 30 دقیقه پس از توقف فشار، لکه روشنتر نمیشود. این به این معنی است که خون کمتری به منطقه می رسد.
عکس مرحله اول زخم بستر
مرحله دوم زخم بستر
این زمانی اتفاق می افتد که زخم در زیر سطح پوست شما عمیق تر می شود.
علائم مرحله دوم: پوست شما شکسته است، زخم باز دارد یا شبیه تاول پر از چرک است. پوست اطراف آن ممکن است تغییر رنگ داده باشد. ناحیه زخم متورم، گرم و/یا قرمز است. زخم ممکن است مایع شفاف یا چرک ترشح کند و دردناک باشد.
عکس مرحله دوم زخم بستر
مرحله سوم زخم بستر
این زخم ها از لایه دوم پوست به بافت چربی رفته اند.
علائم مرحله سوم : زخم شبیه یک دهانه است و ممکن است بوی بدی داشته باشد. ممکن است علائم عفونت مانند لبه های قرمز، چرک، بو، گرما را نشان دهد. اگر زخم از بین رفته باشد، بافت داخل یا اطراف آن سیاه است.
عکس مرحله سوم زخم بستر
مرحله چهارم زخم بستر
این زخم ها جدی ترین هستند. برخی حتی ممکن است آنقدر عمیق شوند که بر عضلات، رباط ها و استخوان های شما تأثیر بگذارند.
علائم مرحله چهارم: زخم عمیق و بزرگ است. پوست سیاه شده است و علائم عفونت را نشان می دهد. ممکن است بتوانید تاندون ها، ماهیچه ها و استخوان را ببینید.
عکس مرحلخ چهارم زخم بستر
مراحل دیگر
علاوه بر چهار مرحله اصلی برای زخم بستر، دو مرحله دیگر وجود دارد:
غیر قابل مرحله بندی: این بخش زمانی است که نمیتوانید انتهای زخم را ببینید زیرا در لایهای از پوست مرده پوشانده شده است.
مشکوک به آسیب به بافت عمیق: این بخش زمانی است که سطح پوست شبیه زخم مرحله اول یا دوم است، اما در زیر سطح، زخم مرحله سوم یا چهارم است.
تشخیص زخم بستر
برای تشخیص زخم بستر، پزشک پوست شما را معاینه می کند و سوالاتی مانند:
- چه زمانی زخم ظاهر شد؟
- آیا درد دارد؟
- هر چند وقت یکبار موقعیت خود را تغییر می دهید؟
- آیا قبلاً زخم بستر داشته اید؟
بپرسد پزشک علائم شما را بررسی خواهد کرد. سپس آنها تعیین می کنند که آیا شما زخم بستر دارید یا خیر، و اگر چنین است، در چه مرحله ای است. آنها ممکن است برای ثبت پیشرفت بهبود از زخم عکس بگیرند.
اگر پزشک شما نگران است که ممکن است عفونت داشته باشید، ممکن است کار های زیر را انجام دهد:
- آزمایش خون
- بیوپسی برای نمونه برداری از بافت برای آزمایش
- تصویربرداری، مانند اشعه ایکس یا ام آر آی، برای دریافت تصویری از آنچه در زیر پوست شما اتفاق می افتد
عوارض زخم بستر
هنگامی که زخم بستر درمان نشود، می تواند منجر به مشکلات دیگری مانند:
عفونت های پوستی
زخم های باز می توانند به باکتری ها اجازه ورود داده و منجر به عفونت های باکتریایی مانند سلولیت یا سپتی سمی شوند. ممکن است متوجه شوید که ناحیه گرم، متورم و ملتهب می شود.
سپسیس(Sepsis)
عفونت ها می توانند منجر به سپسیس شوند، زمانی که بدن شما به جای مبارزه با باکتری های عامل عفونت، شروع به حمله به بافت های خود می کند.
قطع عضو دارای زخم
سپسیس می تواند آنقدر بد باشد که مجبور شوید یک اندام را بردارید.
باکتری در جریان خون شما
این می تواند منجر به مشکلات جدی مانند مننژیت باکتریایی یا اندوکاردیت شود. این بیماری ها بر مغز و قلب تاثیر می گذارد.
عفونت استخوان و مفاصل
زخم بستر می توانند به عفونت ها اجازه ورود به استخوان ها یا مفاصل مجاور را بدهند. این نوع عفونت ها می توانند به بافت ها آسیب برسانند و بر توانایی حرکت شما تأثیر بگذارند.
سرطان
زخم هایی که برای بهبودی آنها زمان زیادی طول می کشد، به ندرت می توانند به نوعی سرطان پوست به نام کارسینوم سلول سنگفرشی تبدیل شوند.
علائم زخم بستر عفونی
عفونت می تواند باعث:
- نشت مایع از زخم
- تب
- بوی بد
- گرم شدن پوست در نزدیکی زخم
- تغییر در رنگ پوست
- تورم
- درد
درمان زخم بستر
نحوه درمان زخم بستر به این بستگی دارد که در چه مرحله ای است.
زخم بستر مرحله اول
اولین و مهمترین کاری که باید با هر زخم بستر انجام داد، متوقف کردن فشار است. موقعیت خود را تغییر دهید یا از پدهای فوم، بالش یا تشک استفاده کنید.
اگر زمان زیادی را در رختخواب می گذرانید، سعی کنید حداقل هر 2 ساعت یک بار حرکت کنید. اگر نشسته اید، هر 15 دقیقه یکبار حرکت کنید. ممکن است به کسی نیاز داشته باشید که به شما کمک کند. همچنین میتوانید از تجهیزات جابجایی بیمار استفاده کنید
زخم را با آب و صابون ملایم بشویید و به آرامی خشک کنید.
داشتن یک رژیم غذایی سرشار از پروتئین، ویتامین A و C و مواد معدنی آهن و روی کمک میکند. همه اینها برای پوست شما مفید هستند. همچنین، مقدار زیادی آب بنوشید.
زخم بستر مرحله دوم
زخم را با محلول نمک (آب نمک) تمیز کرده و به آرامی خشک کنید. زخم را با بانداژ بپوشانید. از پزشک خود بپرسید که کدام نوع بهترین است – گاز، ژل، فوم یا دارو.
اگر علائم عفونت مانند چرک، تب یا قرمزی را مشاهده کردید، به پزشک خود اطلاع دهید.
زخم بستر مرحله سوم
زخم های مرحله سوم به مراقبت بیشتری نیاز دارند، بنابراین باید به پزشک مراجعه کنید. آنها ممکن است هر گونه بافت مرده را جدا کنند. . آنها ابتدا پوست اطراف را بی حس می کنند، سپس از چاقوی جراحی برای برداشتن پوست مرده یا پمادهای مخصوص برای حل کردن آن استفاده می کنند.
پزشک شما همچنین ممکن است برای مبارزه با عفونت آنتی بیوتیک تجویز کند. همچنین شما باید برای کاهش فشار به محل زخم از بالش های مخصوص استفاده کنید.
زخم بستر مرحله چهارم
فورا به پزشک خود بگویید. این زخم ها نیاز به توجه فوری دارند و ممکن است نیاز به جراحی داشته باشید.
داروهای ضد فشار
زخم بستر می توانند دردناک باشند. برای تسکین درد، میتوانید داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی مانند ایبوپروفن (Advil) و ناپروکسن سدیم (Aleve) را امتحان کنید. آنها را قبل از تغییر موقعیت یا تمیز کردن زخم خود مصرف کنید. پزشک شما همچنین می تواند مسکن هایی را به شکل کرم یا پماد است تجویز کند.
اگر زخم بستر شما عفونی شود، ممکن است به آنتی بیوتیک های تجویزی نیاز داشته باشید.
جراحی زخم بستر
اگر زخم بستر بزرگی دارید که از بین نمی رود، ممکن است به جراحی زخم بستر به نام پیوند پوست نیاز داشته باشید. جراح عضله یا پوست قسمت دیگری از بدن شما را می گیرد و از آن برای پوشاندن زخم استفاده می کند. این کار زخم را می بندد و آن را ترمیم می کند.
پیشگیری از زخم بستر
چند راه آسان برای جلوگیری از زخم بستر وجود دارد. مهمترین چیز تغییر مرتب موقعیت است. در اینجا چند نکته وجود دارد:
خود را اغلب تغییر مکان دهید. هر 15 دقیقه (اگر روی ویلچر هستید) یا هر ساعت (اگر در رختخواب هستید) حرکت کنید. از درخواست کمک نترسید.
ویلچر تخصصی بگیرید. به دنبال صندلی هایی باشید که بتوانید به عقب خم کنید تا به راحتی وزن خود را جابجا کنید.
از بالش های زخم بستر استفاده کنید. بالش ها و تشک های مخصوص می توانند به توزیع وزن شما کمک کنند و فشار را کاهش دهند. آنها همچنین می توانند بدن شما را در موقعیت های راحت حمایت کنند. این بالش ها در واقع باعث ایجاد فشار بر ناحیه اطراف می شوند.
این بالش ها هر کدام برای پیشگیری از زخم بستر در یک اندام استفاه می شوند.
بالش زیر سری
بالش جلوگیری از زخم بستر در گوش
بالش جلوگیری از زخم بستر پشت کمر
بالش جلوگیری از زخم بستر در مچ دست و پا
بالش جلوگیری از زخم بستر بین زانوها
بالش جلوگیری از زخم بستر در پاشنه پا
سر تخت خود را پایین نگه دارید. سر تخت خود را بلند نکنید (یا بالش های خود را کج نکنید) تا زاویه 30 درجه بیشتر شود. این کار از لغزیدن شما به پایین تخت جلوگیری می کند، که می تواند پوست اطراف استخوان دنبالچه را تحت فشار قرار دهد.
در صورت امکان، خود را بلند کنید. اگر روی ویلچر هستید میتوانید از وسایل جابجایی ویلچر آنهوما استفاده کنید.
راه های دیگر برای جلوگیری از زخم بستر عبارتند از:
تمیز و خشک بمانید. حتی اگر نمی توانید به طور منظم حمام کنید، از یک حوله پاک کننده روزانه برای پاک کردن عرق، کثیفی و سایر تجمعات استفاده کنید. بعد از اتمام کار پوست را خشک کنید. اگر بی اختیاری دارید، از یک پماد مانع رطوبت استفاده کنید. این کار از پوست شما در برابر ادرار و مدفوع محافظت می کند.
از تحریک پوست خودداری کنید. به دنبال دکمهها، زیپها، برآمدگیهای پارچه و سایر مواردی باشید که میتوانند باعث ساییدگی شوند و آن ها را جدا کنید. پتوها و لباس های خود را مرتب بشویید.
رژیم غذایی سالم داشته باشید و مقدار زیادی آب بنوشید. تغذیه خوب و و نوشیدن آب به پوست شما کمک می کند قوی بماند.
مراقب پوست خود باشید. علائم زخم بستر را بررسی کنید (یا از شخص دیگری بخواهید بررسی کند). هرچه زودتر آنها را درمان کنید، سریعتر از بین می روند.
سرعت بهبود زخم بستر
سرعت بهبود زخم بستر بستگی به جدی بودن آنها دارد. به طور کلی، بهبودی ممکن است چند هفته یا چند ماه طول بکشد. معمولاً زخم بستر پس از درمان بهبود مییابد و هیچ مشکل طولانیمدتی ایجاد نمیکند، اگرچه ممکن است پوست شما در آن ناحیه کمی ضعیفتر باشد. اما برخی از زخم های شدید ممکن است نیاز به جراحی داشته باشند.
بهترین و سریع ترین راه جلوگیری از زخم بستر
پیشگیری همیشه بهتر از درمان است با استفاده از بالش های ضد زخم بستر آنهوما میتوانید با تسریع گردش خون و گردش هوا در اندام ها از وقوع زخم بستر جلوگیری کنید
برای مشاهده بالش های زخم بستر آنهوما کلیک کنید
