هنگامی که یک لخته خون در یکی از وریدهای عمقی شما تشکیل می شود، به آن ترومبوز ورید عمقی (DVT) می گویند. DVT می تواند باعث درد و تورم شود. اگر لخته آزاد شود، می تواند از طریق جریان خون شما به سایر قسمت های بدن شما حرکت کند. در موارد نادر، حتی می تواند جریان خون به ریه های شما را قطع کند که سبب آمبولی ریوی (PE) می شود. تشخیص DVT سخت است. به همین دلیل ایده خوبی است که بدانید چه چیزی ریسک ابتلا به DVT را افزایش میدهد تا بتوانید از ابتلا به آن جلوگیری کنید.
در اینجا مواردی وجود دارد که ریسک ابتلای شما را برای DVT افزایش می دهد:
شما لخته خون(DVT) داشته اید
حدود 30 درصد از افرادی که DVT داشته اند دچار بازگشت DVT خواهند شد.
سابقه خانوادگی
اگر والدین یا خواهر و برادرتان DVT داشته باشند، ریسک بیشتری برای ابتلا به DVT دارید. اگر پزشک تشخیص داده باشد که هر دوی والدین شما مبتلا به DVT بوده اند، شانس شما ممکن است حتی بیشتر باشد.
شما بالای 40 سال سن دارید.
احتمال اینکه به DVT مبتلا شوید با سن شما افزایش می یابد.
بستری شدن
وریدهای عمیق در مرکز پاهای شما، به عضلات شما برای برگرداندن خون به ریه ها و قلب شما وابسته هستند. اگر ماهیچه های شما برای مدتی حرکت نکنند، خون در ساق پاهای شما جمع می شود. این امر ریسک تشکیل لخته را بیشتر می کند.
شما برای مدت طولانی می نشینید
. یک مثال رایج زمانی است که شما ساعت ها در یک هواپیما می نشینید. اما ممکن است در زندگی روزمره شما نیز اتفاق بیفتد. به زمانی فکر کنید که پشت میز خود می نشینید تا به مدت طولانی بدون وقفه کار کنید یا بازی های ویدیویی انجام دهید یا در اینترنت گشت و گذار کنید. این فعالیت ها باعث فشار بر روی دریچه های لانه کبوتری در ورید های عمقی می شود که می تواند ریسک ابتلا به ترومبوز ورید عمقی را افزایش دهد
شما مردی بین 45 تا 60 سال هستید.
مردان در این سنین کمی بیشتر در معرض خطر ابتلا به DVT هستند. در غیر این صورت، به نظر می رسد که جنسیت تأثیر کمی بر DVT دارد. (بارداری می تواند خطر را در زنان افزایش دهد.)
خون شما آنطور که باید لخته نمی شود.
برخی از افراد با اختلال انعقاد خون متولد می شوند. این می تواند باعث شود وقتی خون شما در بدن شما حرکت می کند غلیظ تر از حد طبیعی شود. این امر ریسک ابتلا به DVTرا افزایش می دهد.
شما باید وزن کم کنید.
هرچه شاخص توده بدنی (BMI) شما بیشتر باشد، ریسک ابتلا به DVT بیشتر است. BMI میزان چربی شما را در مقایسه با قد و وزن اندازه می گیرد. پزشکان مطمئن نیستند که چرا، اما چربی اضافی در اطراف شکم شما می تواند مانع از حرکت خون به راحتی در رگ های عمیق شود. چاقی همچنین ترکیب شیمیایی خون را تغییر می دهد، منجر به التهاب می شود و شما را در معرض خطر ابتلا به دیابت قرار می دهد. همه اینها خون شما را مستعد لخته شدن می کند.
شما مشکلات سلامتی دیگری دارید.
افراد مبتلا به بیماری قلبی، بیماری ریوی و بیماری التهابی روده بیشتر در معرض ابتلا به DVT هستند. افرادی که سرطان دارند یا تحت درمان سرطان هستند نیز همینطور هستند.
رگ شما زخمی شده اگر به شدت به عضله ای آسیب زده اید یا استخوانی را شکسته اید، ممکن است پوشش داخلی ورید مجاور آسیب دیده باشد. این احتمال لخته شدن را بیشتر می کند. جراحی معده، لگن یا ساق پا نیز شما را مستعد ابتلا به DVT می کند.
چگونه ریسک خود را کاهش دهیم
شما نمی توانید بسیاری از مواردی که می تواند منجر به DVT شود را تغییر دهید. اما این نکات را امتحان کنید تا خون خود را همانطور که باید در بدنتان حرکت دهید:
زیاد ننشینید
حداقل هر 2 ساعت یکبار بلند شوید و حرکات کششی انجام دهید یا راه بروید. اگر کار می کنید یا بازی ویدیویی انجام می دهید، یک تایمر تنظیم کنید تا فراموش نکنید. همچنین می تواند به حرکت دادن پاها در هنگام نشستن کمک کند. در حالی که انگشتان پا را روی زمین نگه داشته اید، پاشنه های خود را بالا و پایین بیاورید یا در حالی که پاشنه های خود را روی زمین نگه داشته اید، انگشتان پا را بلند کنید. این حرکات به کاهش ریسک DVT کمک می کند.
پس از جراحی هر چه زودتر حرکت کنید.
این کار احتمال تشکیل لخته خون را کاهش می دهد. حتی انجام لیفت پاهای ساده در رختخواب به جریان خون در رگ های شما کمک می کند.
با پزشک خود صحبت کنید. اگر فکر می کنید در معرض خطر ابتلا به DVT هستید، ممکن است پزشک به شما توصیه کند از داروهای رقیق کننده خون استفاده کنید. اینها داروهایی هستند که به جلوگیری از لخته شدن خون کمک می کنند. آنها همچنین ممکن است به شما پیشنهاد کنند که از جوراب های فشاری استفاده کنید. این جورابها بهخوبی دور مچ پای شما قرار میگیرند، اما با بالا رفتن از پای شما گشادتر میشوند. آنها تجمع خون در پاهای شما را سخت تر می کنند. که ریسک ابتلا به ترومبوز ورید عمقی را کاهش میدهد
برای سفر خود برنامه ریزی کنید
اگر می دانید برای مدتی در قطار، هواپیما یا در وسیله نقلیه خواهید نشست، اغلب بایستید و پاهای خود را دراز کنید. حتما لباس های گشاد بپوشید. مقدار زیادی آب بنوشید و از الکل خودداری کنید. اگر بدن شما مایع کافی نداشته باشد، رگ های خونی شما باریک می شوند و ریسک تشکیل لخته وجود دارد.
فعال بمان
ورزش منظم ریسک لخته شدن خون را کاهش می دهد. حتی پیاده روی می تواند کمک کننده باشد.
مراقب سلامتی خود باشید.
این ممکن است به معنای کاهش وزن یا ترک سیگار باشد. اگر بیماری قلبی، دیابت یا بیماری مزمن دیگری دارید، دستورات پزشک خود را برای مدیریت این مسائل بهداشتی دنبال کنید.
جوراب های فشاری بپوشید
رایج ترین انواع این جوراب های خاص از قوس پای شما تا درست زیر یا بالای زانوی شما می باشد. آنها می توانند درد و تورم پاهای شما را تسکین دهند و به جلوگیری از لخته شدن بیشتر کمک می کنند. جوراب های فشاری در سطوح مختلف فشار وجود دارند. پزشک به شما کمک می کند تا بفهمید به چه نوع نیاز دارید. پس از وقوع DVT ممکن است مجبور شوید آنها را به مدت 2 سال یا بیشتر بپوشید.
از دستگاه های DVT استفاده کنید
وجود چنين دستگاهي از نيازهاي اوليه هر مرکز درماني است که به دليل نبودن نمونه هاي مناسب تا به امروز از اين نياز چشم پوشي شده است .دستگاه DVT از يك پمپ هوا و کاف هايي تشکيل شده است که در اطراف پا ها قرار ميگيرند و با هوا پر ميشود. این کاف ها پاهاي بيمار را تحت فشار قرارمي دهد و جريان خون را از طريق فشار بر وريدهاي پاهاي بيمار افزايش ميدهد و به جلوگيري از لخته شدن خون، کمك ميکند و به طبع مانع فوت بيمار براثر آمبولي ريوي ميشود.
هنگام استفاده از دستگاه professional DVT prevention ساق پا يا کل پاي شما در يك کاف محصور ميشود. کاف با هوا پر ميشود و پا را ميفشارد، دقيقاً مانند کاف فشارخون. سپس باد کاف خالي شده و شل ميشود.
سپس اين روند بارها و بارها تکرار ميشود. فشرده سازي مصنوعي به جاي انقباضات عضلاني ايزوتونيك که بايد در حالت نرمال جريان خون را تسريع بخشد، به حرکت خون از طريق رگهاي به سمت قلب کمك ميکند.
دستگاه DVT داراي 3 ريتم متفاوت جهت ايجاد فشار بر روي وريدها ميباشد که در ريتمهاي متفاوت براثر برنامه دستگاه ، کاف هاي دستگاه DVT به نوبت پر و خالي ميشوند و زماني را جهت جايگزيني خون غني از اکسيژن به شريانهاي پا مي دهد.