اهمیت پوزیشن جراحی بیمار
تعیین پوزیشن بیمار برای یک عمل جراحی ایمن و موثر حیاتی است. لوازم جانبی و پوزیشن های جراحی Anhuma انعطاف‌پذیری و تطبیق‌پذیری کامل را برای پوزیشن یابی بیمار با رادیولوسنسی عالی و ظرفیت‌های وزنی بالاتر بیمار فراهم می‌کند. پوزیشن مناسب بیمار در اتاق عمل بستگی به نوع و طول عمل، دسترسی بیمار به بیهوشی، وسایل مورد نیاز و عوامل دیگر دارد. قرار دادن ایمن بیمار یک تلاش تیمی است. همه اعضای تیم جراحی نقش مهمی در این فرآیند ایفا می‌کنند و مسئولیت ایجاد و حفظ پوزیشن پزشکی صحیح برای بیماران را دارند.
اهداف تعیین پوزیشن مناسب بیمار عبارتند از:
- حفظ کردن راه هوایی و گردش خون بیمار در طول عمل
- جلوگیری از آسیب عصبی بعد از عمل
- دسترسی راحت تر جراح و پزشک بی هوشی به قسمت تحت عمل
- تامین آسایش و ایمنی برای بیمار
- از آسیب بافت نرم یا اسکلتی عضلانی و سایر آسیب های بیمار جلوگیری می شود
رهنمودهای پوزیشن یابی بیمار
پیروی از دستورالعمل‌ها و شیوه‌های استاندارد پوزیشن یابی بیمار به اطمینان از ایمنی و سلامت فیزیکی بیمار قبل، حین و بعد از عمل کمک می‌کند. همیشه باید تعداد کافی پرسنل در طول پروسیجر بیمار در دسترس باشد تا بیمار را به طور ایمن و موثر قرار دهد. شیوه های عمومی پوزیشن یابی شامل داشتن تعداد کافی پرسنل، دستگاه ها و تجهیزات در دسترس در طول یک جراحی برای اطمینان از ایمنی بیمار و کارکنان است. بیمار باید در یک تراز خنثی، بدون چرخش جانبی شدید یا اکستنشن بیش از حد نگه داشته شود.
اطمینان حاصل کنید که فشار روی یک نقطه متمرکز نیست تا از آسیب های فشاری جلوگیری شود. زخم های فشاری، آسیب های موضعی به پوست یا بافت زیرین، می توانند به دلیل فشار یا فشار همراه با برش و یا اصطکاک رخ دهند. بیماری که تحت بی هوشی موضعی یا عمومی باشد نمی‌تواند احساس فیزیکی مانند بی‌حسی، سوزن سوزن شدن، دمای بافت و سایر مسائل را بیان کند.
عوامل خطر پوزیشن های جراحی
عوامل مختلفی میتوانند باعث ایجاد خطر هنگام پوزیشن یابی بیمار شوند. عوامل درونی و بیرونی میتوانند در خطر ایجاد زخم‌های فشاری تأثیر متقابل داشته باشند. عوامل بیرونی ممکن است شامل شدت فشار و مدت زمان و اثرات کلی بیهوشی باشد. عوامل درونی می تواند شامل سلامت کلی بیمار و شرایط از قبل موجود مانند اختلالات تنفسی یا گردش خون، دیابت، کم خونی، سوء تغذیه، سن بالا و اندازه بدن باشد. هنگامی که داروهای بی حس کننده و شل کننده های عضلانی درد به بیمار تزریق می شوند، گیرنده های فشاری عضلانی را کاهش می دهند، مکانیسم های دفاعی عادی نمی توانند از آسیب مفاصل یا کشش و کشیدگی عضلانی محافظت کنند. یکی از اهداف اصلی قرارگیری صحیح بیمار این است که بدن بیمار را تا حد امکان در یک راستا قرار دهد و در عین حال دسترسی پرسنل جراحی به محل جراحی را فراهم کند و از حرکات سریع و تند خودداری شود.
پوزیشن های رایج جراحی بیمار
پوزیشن‌های رایج بیمار، تغییراتی در وضعیت‌های مختلف بیمار بوجود می آورند که نقش کلیدی در به حداقل رساندن خطر مشکلات مربوط به پوزیشن مانند: مشکلات تنفسی، مشکلات گردش خون، آسیب‌های عصبی یا عضلانی و آسیب‌های بافت نرم دارند.
پوزیشن جراحی فاولر(fowler's position)
پوزیشن فاولر که به عنوان وضعیت نشستن نیز شناخته می شود، معمولاً برای جراحی مغز و اعصاب و جراحی شانه استفاده می شود. هنگام قرار دادن بیمار در وضعیت فاولر، کادر جراحی باید درجه بالارفتن سر بیمار را تا حد امکان به حداقل برسانند و همیشه سر را در وضعیت خنثی نگه دارند. بازوهای بیمار باید در سراسر بدن خم و محکم شوند، باسن باید بالشتک زده شود و زانوها 30 درجه خم شوند. در پوزیشن فاولر، بیمار در معرض خطر افزایش آمبولی هوا، آسیب پوستی ناشی از برش و سر خوردن و تشکیل DVT در اندام تحتانی بیمار است. در این نوع وضعیت، بیمار در معرض خطر افزایش فشار در استخوان کتف، ساکروم، دنبالچه، ایسکیوم، پشت زانو و پاشنه است.
پوزیشن جراحی فاولر بالا(High Fowler's)
در وضعیت های فاولر، بیمار معمولاً در قسمت سر میز عمل می‌نشیند (وضعیت فاولر). نیمه بالایی بدن بیمار نسبت به نیمه پایینی بدن او بین 60 تا 90 درجه است. پاهای بیمار ممکن است صاف یا خمیده باشد.
پوزیشن جراحی سوپاین(Supine)
وضعیت خوابیده به پشت که به نام دکوبیتوس پشتی نیز شناخته می‌شود، رایج‌ترین حالتی است که برای عمل‌ها استفاده می‌شود. در این حالت درازکش، بیمار رو به بالا است. بازوهای بیمار باید با ملحفه در کناره های بیمار جمع شوند و با محافظ بازوها روی تخت محکم شوند. بازوها ممکن است در سراسر بدن خم شده و محکم شوند یا بر روی آرم برد های دارای بالشتک کشیده شده و محکم شوند. حالت خوابیده به پشت معمولاً برای عمل های زیر استفاده می شود: داخل جمجمه، قلب، شکم، اندوواسکولار، لاپاراسکوپی، عمل های اندام تحتانی، و گوش، حلق و بینی، عمل های گردن و صورت.
در وضعیت خوابیده به پشت، بیمار ممکن است در معرض خطر زخم فشاری و آسیب عصبی باشد. این وضعیت باعث فشار اضافی بر روی پوست و برجستگی های استخوانی روی پس سری، کتف، آرنج، ساکروم، دنبالچه و پاشنه پا می شود.
پوزیشن جراحی جک نایف(Jack Knife)
پوزیشن جک نایف که به نام کراسکه نیز شناخته می شود، شبیه به حالت زانو-سینه یا زانو زدن است و اغلب برای جراحی های کولورکتال استفاده می شود. این نوع وضعیت فشار شدیدی را بر روی زانو وارد می کند. در حین قرارگیری، کارکنان جراحی باید بالشتک اضافی برای ناحیه زانو قرار دهند.
پوزیشن جراحی کلیه(kidney)
پوزیشن کلیه شبیه به حالت جانبی (Lateral) است، با این تفاوت که شکم بیمار روی یک بالابر روی میز عمل قرار می گیرد که بدن را خم می کند تا به فضای خلفی صفاقی دسترسی پیدا کند. پد های کلیه در محل لیفت در زیر بیمار قرار می گیرد.
پوزیشن جراحی پرون(Prone)
در حالت رو به پائین یا Prone، بیمار سر خود را در حالت خنثی بدون خم شدن، اکستنشن یا چرخش بیش از حد قرار می دهد. زمانی که سر بیمار در خط وسط قرار دارد از پوزیشنر صورت استفاده می شود. حالت پرون اغلب برای جراحی های ستون فقرات و گردن، جراحی اعصاب، جراحی کولورکتال، جراحی عروق و ترمیم تاندون استفاده می شود. فوم یا پوزیشنرهای ژلی نیز ممکن است برای عمل های ستون فقرات استفاده شود. هنگامی که بیمار در حالت پرون است، فشار روی چشم‌ها، گونه‌ها، گوش‌ها و سینه باید حفظ شود. حداقل چهار نفر از کارکنان جراحی باید در هنگام تبدیل بیمار به حالت پرون در دسترس باشند. خطرات مرتبط با وضعیت پرون شامل افزایش فشارهای شکمی، خونریزی، سندرم کمپارتمان، آسیب های عصبی، آسیب های قلبی عروقی، آسیب های چشمی و آمبولی هوای وریدی است.
پوزیشن جراحی لیتوتومی(Lithotomy)
در پوزیشن لیتوتومی، بیمار را می‌توان در یک نگهدارنده پا به سبک چکمه یا حالت رکاب قرار داد. این پوزیشن انواع مختلفی دارد که شامل پایین، استاندارد، زیاد، بسیار زیاد است. این وضعیت معمولاً برای جراحی های زنان، کولورکتال، اورولوژی، پرینه یا لگن استفاده می شود. خطراتی که برای یک بیمار در وضعیت لیتوتومی برای این عمل ایجاد می‌کند شامل شکستگی، آسیب‌های عصبی، دررفتگی مفصل ران، آسیب‌های عضلانی، آسیب‌های فشاری و کاهش ظرفیت ریه است. هنگام قرار دادن بیمار در این وضعیت، کارکنان اتاق عمل باید از فشار کشیدگی بیش از حد باسن بیمار و تکیه دادن به داخل ران او اجتناب کنند. رکاب های مورد استفاده در بیمار در این وضعیت باید حمایت و فشار را در مناطق وسیعی پخش کند.
پوزیشن جراحی سیمز(Sim's)
پوزیشن سیمز(Sim’s) تغییری از پوزیشن جانبی (Lateral) چپ است. بیمار معمولاً بیدار است و در پوزیشن یابی کمک می کند. در این پوزیشن بیمار به سمت چپ خود می غلتد. برای نگه داشتن ایمن بیمار روی میز عمل از کمربند های بدن استفاده می شود. با صاف نگه داشتن پای چپ، بیمار ران چپ را به عقب می برد و پای راست را خم می کند. این نوع پوزیشن امکان دسترسی به مقعد را فراهم می کند.
پوزیشن جراحی لترال(Lateral)
بیمار ممکن است در هنگام جراحی پشت، کولورکتال، کلیه و لگن در پوزیشن جانبی قرار گیرد. همچنین معمولاً در طی جراحی های قفسه سینه و گوش و حلق و بینی و جراحی مغز و اعصاب استفاده می شود. برخی از تغییرات در این وضعیت عبارتند از: وضعیت کلیه جانبی، قفسه سینه جانبی و جک نایف جانبی. در حالت Lateral، بسته به سمت محل جراحی، بیمار ممکن است در سمت چپ یا راست خود قرار گیرد. یک بالش یا پوزیشنر سر باید زیر سر بیمار قرار داده شود و گوش وابسته پس از قرارگیری ارزیابی شود. تراز فیزیولوژیک ستون فقرات و گردن بیمار باید در طول عمل حفظ شود و یک مهار ایمنی باید در سراسر لگن بیمار محکم شود.
خطرات برای بیمار در پوزیشن جانبی شامل فشار به نقاطی در سمت وابسته بدن مانند گوش ها، شانه ها، دنده ها، باسن، زانوها و مچ پا و همچنین آسیب شبکه بازویی، جمع شدن وریدی، کاهش ظرفیت ریه و DVT است. در صورت نیاز باید از تشک یا رومیزی کاهنده فشار استفاده شود.
پوزیشن جراحی ترندلنبورگ(Trendelenburg)
پوزیشن Trendelenburg به طور معمول برای جراحی های تحتانی شکم، کولورکتال، زنان و تناسلی، کاردیوورژن و قرار دادن کاتتر ورید مرکزی استفاده می شود. در این نوع وضعیت، بازوهای بیمار باید در کناره های خود جمع شوند و بیمار باید محکم شود تا از سر خوردن روی میز جراحی جلوگیری شود. برای بیماران بسیار چاق باید از وضعیت Trendelenburg اجتناب شود. خطراتی که برای بیمار در این وضعیت وجود دارد شامل کاهش ظرفیت ریه، کاهش حجم تهویه و کمپلیانس ریوی، تجمع وریدی به سمت سر بیمار و سر خوردن و برش پوست بیمار است.
پوزیشن جراحی ترندلنبورگ معکوس(Reverse Trendelenburg)
وضعیت معکوس ترندلنبورگ معمولاً برای جراحی های لاپاراسکوپی، کیسه صفرا، معده، زنان، چاقی و جراحی های سر و گردن استفاده می شود. خطرات برای بیمار در این نوع پوزیشن شامل ترومبوز ورید عمقی (DVT)، لغزش و برش، عصب پرینه و عصب تیبیال است. برای جلوگیری از سر خوردن بیمار روی میز جراحی و کاهش احتمال آسیب به اعصاب پرونئال و تیبیا در اثر خمیدگی پا یا مچ پا باید از تخته های پد دار استفاده کرد.
پوزیشن یابی بیمار بر اساس نوع جراحی
پوزیشن متفاوت بیمارانی که باید مورد استفاده قرار گیرند نیز به نوع جراحی بستگی دارد، با هدف ایجاد نوردهی بهینه و دسترسی به محل جراحی و حفظ راحتی بیمار، از جمله دلایل دیگر.
تعیین پوزیشن برای عمل های قلبی عروقی
متداول ترین حالتی که برای عمل های قلبی عروقی استفاده می شود، وضعیت خوابیده به پشت است. این نوع پوزیشن بهترین دسترسی جراحی ممکن را به حفره قفسه سینه امکان پذیر می کند. برای پیوند عروق کرونر (CABG)، قفسه سینه قدامی بیمار در وضعیت خوابیده قرار می گیرد. یک رول در ناحیه بین کتفی قرار داده می شود تا دسترسی به جناغ را با گسترش گردن و بالا بردن شکاف استرنوم بهبود بخشد.
تعیین پوزیشن برای عمل های فمورال-پوپلیتئال
از وضعیت سوپاین برای جراحی بای پس فموروپلیتئال (Fem/Pop) استفاده می شود. Fem-pop برای دور زدن شریان های باریک یا مسدود شده در بالا یا زیر زانو استفاده می شود. بای پس جریان خون را به پا باز می گرداند. به طور معمول، لوازم جانبی میز جراحی مانند برد FEM POP به میز جراحی متصل می شود تا پوشش تصویربرداری تحتانی، حین عمل و فلوروسکوپی را در طول عمل افزایش دهد.
تعیین پوزیشن برای جراحی های سیستوسکوپی / اورولوژی / زنان و زایمان
تغییرات پوزیشن لیتوتومی بیشتر در عمل های سیستوسکوپی، اورولوژی یا زنان استفاده می شود. لوازم جانبی میز جراحی مانند رکاب، پوزیشن دهنده‌های دوشاخه و نگهدارنده‌های ساق پا معمولاً برای حمایت از پاهای بیمار در طول عمل استفاده می‌شوند.
تعیین پوزیشن برای عمل های چشمی / گوش و حلق و بینی
وضعیت خوابیده به پشت با لوازم جانبی تکیه گاه سر، بیشترین کاربرد را برای عمل های چشم و گوش و حلق و بینی دارد. هنگامی که این عمل با استفاده از پوزیشن های جراحی آنهوما انجام می‌شود،
تعیین پوزیشن برای جراحی های چاقی / شکاف پا
پوزیشن لیتوتومی در ترندلنبرگ معکوس معمولاً برای عمل های چاقی / اسپلیت لگ استفاده می شود. پوزیشنرهای اسپلیت لگ دسترسی به قسمت میانی بدن بیمار را به دلخواه جراح فراهم می سازد.
تعیین پوزیشن برای عمل های کلیه و قفسه سینه
تغییر پوزیشن لترال همراه با بالا بردن کلیه (فلکسیون) بیشتر برای جراحی های کلیه و قفسه سینه استفاده می شود. پوزیشنرهای جانبی، آرم برد، پشت سر و تسمه های مهار برای قرار دادن ایمن بیمار برای این جراحی استفاده می شود.
تعیین پوزیشن برای عمل های ارتوپدی
بسته به نوع عمل، می‌توان از پوزیشن‌های مختلفی برای عمل های ارتوپدی استفاده کرد. پوزیشن های متداول شامل خوابیدن به پشت با اتصالات اضافی برای کشش اندام تحتانی است. چنین عمل هایی شامل آرتروسکوپی مفصل ران و جایگزینی قدامی لگن است. سایر جراحی های معمول ارتوپدی از پوزیشن فاولر برای جراحی های آرتروسکوپی شانه استفاده می کنند.
تعیین پوزیشن برای عمل های شانه
پوزیشن فاولر معمولاً برای عمل های آرتروسکوپی شانه استفاده می شود. میزهای جراحی ممکن است برای قرار دادن بیماران در وضعیت نشسته و یا لوازم جانبی صندلی شانه به عنوان جایگزین استفاده شود. بیمار در حالت خوابیده روی میز عمل قرار می گیرد و بیهوشی عمومی داخل تراشه القا می شود. لوله داخل تراشه باید به سمت طرف مقابل دهان چسبانده شود تا در صورت نیاز از دسترسی آسان به راه هوایی در طول عمل اطمینان حاصل شود. پس از القاء، از ماسک های فوم محافظ صورت و یا پشتیبان های سر برای محافظت از چشم در طول عمل استفاده می شود. بیمار همراه با کارکنان بیهوشی به پوزیشن عمودی منتقل می شود تا اطمینان حاصل شود که بیمار در طول این پوزیشنینگ دچار افت فشار خون نمی شود.
منابع
1 Phillips, N. F. (2004). Berry & Kohn’s operating room technique (10th ed.). St. Louis, MO: Mosby; St-Arnaud, D., & Paquin, M. (2008). Safe Positioning for Neurosurgical Patients. AORN Journal, 87 (6), 1156-1172. doi:10.1016/j.aorn.2008.03.004
2 Guideline for positioning the patient. (2017). AORN Journal, 105 (4), P8-P10. doi:10.1016/s0001-2092(17)30237-5
3 Rothrock, J. C. (2011). Alexander’s care of the patient in surgery (14th ed.). St. Louis, MO: Mosby.
4 Patient positioning during anesthesia: Supine position. (2016, December 20). Retrieved from http://www.clinicalpainadvisor.com/anesthesiology/patient-positioning-during-anesthesia-supine-position/article/582929
مقالات دیگر
2 پاسخ
بسیار جامع و کامل توضیح دادین بسیار ممنونم
خوشحالیم که رضایت داشتید لطفا از مطالب دیگر نیز دیدن فرمائید